Thomas Sagittarius

from Wikipedia, the free encyclopedia

Thomas Sagittarius (born April 7, 1577 in Stendal ; † April 21, 1621 in Breslau ) was a German philologist, philosophical logician and educator.

Life

Sagittarius was the son of the deacon of the same name at the Stendal St. Mary's Church and his first wife Gertraud Melliß. He was thus a half-brother of the pedagogue and theologian Caspar Sagittarius (1597–1667). Maybe he attended school in Stendal. In the summer semester of 1594 he enrolled at the University of Jena , where he initially pursued philosophical studies. On February 3, 1597 he acquired the academic degree of a master's degree in philosophy, received the poet's crown from Nikolaus von Reusner on July 15, 1600, and received his doctorate in law on August 3, 1599. After he had participated in the lectures at the Jena University, he received a position on October 2, 1602 as an adjunct of the philosophical faculty at the University of Frankfurt .

On July 24, 1605 he became professor of Greek language and literature at the Jena University, where he began with the inaugural address De dicto, et Christo et Musis Studiosus militat omnis . In 1610 he took over the professorship for logic and metaphysics in Jena. In his capacity as a Jena university lecturer, he also participated in the university's organizational tasks. He was dean of the philosophical faculty a few times and in the summer semester 1613 rector of the alma mater . Teaching disputes with the supporters of Wolfgang Ratke are said to have induced him to resign from his Jena service. He moved to Breslau, where on September 8, 1616 he took over the position of rector at the Elisabethgymnasium and connected with it was inspector of the other schools in Breslau. Here he worked out a new school regulation in 1617. He died after a long illness.

Sagittarius married Magdalena Cather on November 11, 1604 (born April 23, 1580 in Halle (Saale); † June 25, 1623 in Jena), the daughter of Andreas Cather, a Pfänner from Halle, and his wife Anna Naeve, the daughter of Dr. med. and personal physician to the Electorate of Saxony, Johann Caspar Naeve. There are children from the marriage. Of these, the sons Johann Christfried Sagittarius , Johann Friedrich Sagittarius, Johann Gottfried Sagittarius and Thomas Andreas Sagittarius are known. The daughter Maria Magdalena Sagittarius (* December 10, 1606 in Jena; † April 7, 1640 in Isserstedt) married the pastor in Lehnstedt in Jena on September 26, 1625 and later Johann Andreas Major in Isserstedt (November 30, 1595; † 4. January 1654 in Isserstedt), the son of the Jena theologian Johannes Major .

Publications (selection)

  • Exercitationum physicarum agōnisma quintum, de mundo. Jena 1599 (Resp. Georg Meindel (1580–1623), online )
  • Exercitationum physicarum agōnisma decimum de corporibus metallicis seu mineralibus, quod theu geigagōguntos. Jena 1599 (Resp. Wolfgang Baur, online )
  • Disputationes duae politicae de conversatione civili privata et publica. Jena 1600, (Resp.Matthias Bilizer, online )
  • Exercitationes physicae: certa methodo conformatae, et in plerisque per uberiorem dēlōsin & aporēmatōn discussionem explicatae, & in inclyta & celeberrima academia Ienensi disputatae & ventilatae, discussae & excussae. Jena 1600 ( online )
  • De Eucharistia Seu Gratitudine. Jena 1601 (Resp. Jakob Liebler, online )
  • Dispvtatio Ethico-Politica De Peregrinatione Recte Institvenda. Jena 1601 (Resp.Philipp Ohme, online )
  • Quaestiones duae Ethicae 1. Amici Quomodo Eligendi. 2. Electi Quomodo Tractandi Et Conservandi. Jena 1601 (Resp. Nicolaus Henel von Hennenfeld, online )
  • Diatriba Politica Gemina: Prior De Conversatione Civili, privata & publica. Franckfurt 1603 ( online )
  • Disputationes politicae extraordinariae ...: quibus accessit ejusdem autoris consilium quomodo loci communes in studiis cojuscunque generis sint constituendi & colligendi. Jena 1605 ( online )
  • Disputatio ethico politica de beneficentia. Jena 1605 (Resp.Sebastian Zadel, online )
  • De Curia Prima. Jena 1605 (Resp. Johann Olearius (1546–1623), online )
  • Threnologia I. De tristissimo, beatissimo tamen, obitu & abitu, Illustrissimi et celsissimi Principis ac Domini Dn. Friderici Wilhelmi Ducis Saxoniae, Landgravii Thuringiae, Marchionis Misniae, Proëlectoris quondam laudatissimae memoriae, Anno M.DC. II. VII. Iulii in coeleste ... evocati Jenae. Jena 1606 ( online )
  • Threnologia II. De tristissimo, beatissimo tamen, obitu & abitu, Illustrissimi et celsissimi Principis ac Domini Dn. Friderici Wilhelmi Ducis Saxoniae, Landgravii Thuringiae, Marchionis Misniae, Proëlectoris quondam laudatissimae memoriae, Anno M.DC. II. VII. Iulii in coeleste ... evocati Jenae. Altenburg 1606 ( online )
  • De Secunda Curia. Jena 1606 (Resp.Benedict Cotta, online )
  • De Tertia Curia. Jena 1606 (Resp.Johann Schopf, online )
  • Exercitationum dialecticarum VII: De toto et partibus. Jena 1606 (Resp.Johann Müller, online )
  • Seu Exercitationes Ethicae: Certa methodo ... conformatae ... & in inclyta & celeberrima Academia Ienensi Disputatae & Ventilatae, discussae & excußae. Franckfurt 1607 ( online )
  • De Curia Quinta. Jena 1607 (Resp. Gregor Ewald (1584–1641), online )
  • De Quarta Curia. Jena 1607 (Resp. Martin Pfeiffer, online )
  • Lothus liberatus sive carmen de eductione Lothi ex Sodoma per angelos facta. Jena 1607 ( online )
  • Exercitatio Physica-Metaphysica De Abstrusissima Et Difficilima Quaestione, Qui Fiat Quod Multi Abhorrent Ab Esu Casei. Jena 1607 (Resp. Jacob Gerstenberg, online )
  • Templum Virtutis, Seu Exercitationes Ethicae. Frankfurt 1607 ( online )
  • Christ natus, seu carmen heroicum de nativitate Christi Salvatoris, Dei et Mariae Semper-Virginis filii. Jena 1608 ( online )
  • De Curia Septima. Jena 1608 (Resp. Georg Zeisler, online )
  • De Curia sexta. Jena 1608 (Resp.Johann Schott, online )
  • De Octava Curia. Jena 1610 (Resp. Martin Binhard, online )
  • Exercitatio extraord. de barbigenio. Jena 1610 (Resp.Johann Aurold, online )
  • De Definitions Et Partibus Dialecticae. Jena 1610 (Resp. Christian Thiel, online )
  • Oratio An Studium Logicum & imprimis Metaphysicum in Academias introducendum. Jena 1610 ( online )
  • De Vino. Jena 1611 (Resp. Christoph Helder, online )
  • De definitions. Jena 1611 (Resp. Jacob Michael, online )
  • Quaestionum Illustrium Philosophicarum Privatim In Academia Ienense propositarum Et excussarum Centuriae I. & II.: Ita conformatae, ut in non paucis Scaligeri locis instar comentarioli esse possint. Jena 1611 ( online )
  • Ex Uvis Quinquaginta Collectis Iam Tum & comportatis, Deo radiis Sapientiae affulgente. Jena 1611 (Resp.Peter Sommer, online )
  • De Curia Nona. Jena 1611 (Resp. Friedrich Wigand, online )
  • De Curia Decima. Jena 1611 (Resp.Matthew Didel, online )
  • Exercitatio extraord. de summa urbium, in quibus academiae erectae sunt, felicitate. Jena 1611 (Resp. Samuel Nicelius (-1638), online ); German: Tractätlein On the highest bliss of the cities in which academies are established. Jena 1679
  • Orationes duae de quaestione illa politica: an Lutheranorum liberi ad scholas Jesuitarum cum bona parentum conscientia, et ipsorum liberorum fructu ablegari possint et amandari: Accessit ... Dn. Georgii Mylii ... eiusdem argumenti epistola Germanica: That the evangelical Christians in Lyfland etc., to send their children to the Jesuit schools, collegia and seminaries, should have farewell and conscience at the highest of their own and their children. Jena 1612 ( online )
  • Axiomatum Imprimis Logicorum & Metaphysicorum Ex Jul. Caesaris Scaligeri Exercitationibus Exotericis Depromptorum Disputatio II Inqua. Jena 1612 (Resp.Samuel Nicelius, online )
  • Perseus academicus: [sive Oratio de magistratu academico] Ienae, cum illustrissimus et celsissimus princeps ac dominus, Dn. Joannes Ernestus iunior, dux Saxoniae ... academiae Ienensis rector magnificentissimus decimum XXV. February. anno 1613 renunciaretur, publice in scenam introductus a M. Thoma Sagittario. Jena 1613 ( online )
  • Exercitatio Physica-Metaphysica De Abstrusissima Et Difficilima Qvaestione, Qvifiat Qvod Multi Abhorrent Ab Esu Casei. Jena 1613 (Resp. Jacob Gerstenberg, online )
  • Exercitationes Physicae, Certa methodo conformatae, in plerisq per uberiorem ... discussionem explicatae, & in inclyta & celeberrima Academia Jenensi disputatae & ventilatae, discussae & excussae. Jena 1614 ( online )
  • Oratio De Nonnullis Huius Seculi Poetis Circumforaneis: non quidem alias infausto & infesto Genio & Ingenio praeditis: sed propria culpa Actaeonibus Ovidianis, suaque sponte Doemonibus Empedocleis, misellis & stulticellis Fraterculis; habita ... The XVI. Decemb. Anni M.DC.XIV. Jena 1614 ( online )
  • Oratio Poetica, Qua Illustrissimo & Celsissimo Principi ac Domino, Dn. Johanni-Ernesto, Duci Saxoniae, Juliae, Cliviae, et montium, Landgravio Thuringiae, Marchioni Misniae, Comitide marca et Ravenspurgk, Dynastae in Ravenstein, Domino Suo Clementissimo, De Itinere ex Galliis, Anglia, Belgio, & c. ut & Rectoratus munere felicissime peracto suis cum Virtutibus. Jena 1614 ( online )
  • De Thorace, Seu Medio Ventre. Jena 1614 (Resp.Johannes Assingius, online )
  • Axiomatum Imprimis Logicorum & Metaphysicorum Ex Jul. Caesaris Scaligeri Exercitationibus Exotericis Depromptorum Disputatio III. Jena 1614 (Resp.Joachim Billerbeck, online )
  • Axiomatum metaphysicorum centuriae IV .. Frankfurt am Main 1614 ( online )
  • Lipsivs Protevs: Ex Antro Neptvni Protractvs Et Claro soli expositus. Frankfurt 1614 ( online )
  • Oratio De Privilegiis Magistrorum. Jena 1615 ( online )
  • Axiomatum Logicorum Centuriae Sex. Jena 1615 ( online )
  • Epistolica institutio, seu de conscribendis Epistolis tractatus. Jena 1615 ( online ), Leiden 1615
  • Christianus Sive Parodiae Sacrae ad Horatii Ductum Noviter Accommodatae: Cum gratia & privilegio plusquam Caesareo. Jena 1615 ( online )
  • Disputatio Philosophica I. De Deo, Qvoad Essentiam considerando. Breslau 1616 (Resp.Johann Zeudler, online )
  • Disputatio physica II. De cerevisia. Breslau 1617 (Resp.Johannes Hertling, online )
  • Prophanus Primus Sive Parodiae ad res Prophanas alias pro Horatij ductu noviter accommodatae: Cum gratia & privilegio plus quam Caesareo. Jena 1617 ( online )
  • Disp. inaug. de iure et privilegiis comitum Palatinorum Caesareorum. Jena 1619 (Resp. Ortholph Fomann (1560–1634), online ), 1620 ( online )
  • Oratio Historico-Poetica Fridericum Regem Bohemorum, Ducem Silesiorum & c. Breslam accedentem, ibidem commorantem, ab eadem discedentem excipiens, describens prosequens. Wroclaw 1620 ( online )
  • Parentalia in honorem Viri ... Dn: Christophori Henscheri, JUD ... The IX. Octob. circa dimidiam ... morte placidissima inter media suorum & presentium suspiria obdormiscentis. Wroclaw 1620 ( online )
  • Ulysses Saxonicus seu Iter, Quod Illustrissimus et Celsissimus Princeps ac Dominus, Dn. Johannes-Ernestus Dux Saxoniae, Juliae, Cliviae, et Montium, Landgravius ​​Thuringiae, Marchio Misniae, Comes de Marca et Ravensberck, Dominus in Ravenstein etc .. Per Germaniam, Galliam, Angliam, & Belgium, Anno 1613. magno cum fructu instituit, & felicißime graduated. Wroclaw 1621 ( online )
  • Axiomatum logicorum centuriae VI .. Jena 1621 ( online )

Remarks

  1. Thomas Saggittarius originally: Schütz (* before 1555 near Bernau near Berlin; † July 26, 1607 in Osterburg) before 1570 Konrektor Spandau; July 21, 1569 University of Wittenberg, took the scholarly name Sagittarius, August 29, 1570 Magister ibid., 1570 Diak. St. Marien Stendal, 1583 Deacon Osterburg

literature

  • Richard Hoche:  Sagittarius, Thomas . In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Volume 30, Duncker & Humblot, Leipzig 1890, p. 173.
  • Johann Caspar Zeumer, Christoph Weissenborn: Vitae Professorum Theologiae, Jurisprudentiae, Medicinae et Philosophiae qui in illustri Academia Jenensi, ab ipsius fundatione ad nostra usque tempora vixerunt et adhuc vivunt una cum scriptis a quolibet editis quatuor classibus. Johann Felici Bieleck, Jena 1711, p. 56 (Philosophers, Online )
  • Sagittarius (Thomas). In: Johann Heinrich Zedler : Large complete universal lexicon of all sciences and arts . Volume 33, Leipzig 1742, column 591.
  • Christian Gottlieb Jöcher : General Scholar Lexicon, Darinne the scholars of all classes, both male and female, who lived from the beginning of the world to the present day, and made themselves known to the learned world, After their birth, life, remarkable stories, Withdrawals and writings from the most credible scribes are described in alphabetical order. Verlag Johann Friedrich Gleditsch , Leipzig 1751, Vol. 4, Sp. 29, ( online )
  • John Flood: Poets Laureate in the Holy Roman Empire, a Bio-bibliographical Handbook. Walter de Gruyter, Berlin 2006 ISBN 3-11-018100-2 , p. 1794

Web links

Individual evidence

  1. ^ JG Bornmann: Gelehrten-Almanach, or gallery of the most excellent scholars of older and more recent times. In addition to a complete register. Johann Friedrich Glück, Leipzig, 1826 ( online ) and AW Gaeucke, Jauer, 1821, p. 379 ( online )
  2. Veronika Albrecht-Birkner : Pastor book of the church province of Saxony. Evangelische Verlagsanstalt, Leipzig, 2008, ISBN 978-3-374-02139-0 , Vol. 7, p. 337.
  3. ^ Georg Mentz, Reinhold Jauernig: The register of the University of Jena. 1548 to 1652. Gustav Fischer, Jena, 1944, p. 273.
  4. ^ Ernst Friedländer: Older university registers. I. University of Frankfurt a. O .. S. Hirzel, Leipzig, 1887, 1st vol., P. 466, column b, no. 45 and Lothus liberatus sive carmen de eductione Lothi ex Sodoma per angelos facta. Weidner, Jena, 1607, ( online )
  5. Invitation to the funeral of Rector Quirinus Cubach Jena